4 MEVSİME VEDA MI EDİYORUZ

Sebepleri, Etkileri ve Neler yapabiliriz

MEVSİM DEĞİŞİMİ NEDİR?

Mevsim değişimi, dünyanın yıllık döngüsünde belirli sıcaklık, yağış ve hava olaylarının yaşandığı dört farklı mevsimin bozulması ve dengesizleşmesi anlamına gelir.

ESKİDEN;

İlkbahar - Dengeli sıcaklık, düzenli yağış

Yaz - Sıcak ama aşırı değil

Sonbahar - Serin ve ılıman geçiş

Kış - Kar ve soğuk hava

ŞİMDİ;

İlkbahar ve sonbahar hızla kayboluyor

Yazlar aşırı sıcak ve uzun sürüyor

Kışlar ya çok sert ya da neredeyse hiç yaşanmıyor

Aşırı hava olayları (kuraklık, sel, fırtına) artıyor

İKLİM KRİZİ MEVSİMLERİ NASIL DEĞİŞTİRİYOR?

Küresel ısınmanın atmosfer ve okyanus akımlarına olan etkileri direk mevsim döngülerimizi etkiliyor

Atmosferdeki dengesizlik, hava olaylarını değiştiriyor:

Yazlar aşırı sıcak ve kurak hale geliyor (örneğin 50°C'ye ulaşan sıcaklıklar).

Kışın sıcaklıklar daha dengesiz: Bazen sert soğuklar, bazen mevsim normallerinin üzerinde sıcaklıklar görülüyor.

Yağış düzensizleşiyor: Bazı bölgelerde aşırı yağış ve sel, bazı bölgelerde kuraklık yaşanıyor.

SONUÇ;

Mevsimler Daha Aşırı ve Dengesiz Hale Geliyor

İKLİM KRİZİ MEVSİMLERİ NASIL DEĞİŞTİRİYOR?

Okyanus Akıntıları ve Rüzgarlar Değişiyor

Denizlerin ısınması, okyanus akıntılarını ve rüzgar sistemlerini etkiliyor.

Jet akımları değiştiği için sıcak ve soğuk hava dalgaları daha düzensiz hale geliyor.

La Niña ve El Niño olayları daha şiddetli ve düzensiz hale geliyor.

Eskiden tropikal bölgelerde görülmeyen kar fırtınaları bile bazı bölgelerde yaşanabiliyor.

ÖRNEĞİN:

Son yıllarda Türkiye'de kışın ortasında sıcak havalar, baharda ani dolu yağışları ve yazın sel felaketleri görülmesi bu değişimin sonucu.

MEVSİM DEĞİŞİMİNİN BİZE ETKİLERİ

Kışın ortasında bahar havası, bir anda kar fırtınası yaşanıyor

Enerji tüketimi düzensizleşiyor, faturalarımıza yansıyor.

Aşırı sıcak hava dalgaları artması yaşlı populasyonun sağlığını tehdit ediyor.

Fırtına, sel, dolu ve orman yangınları daha sık görülüyor, can kaybı ve maddı kayıplar çoğalıyor.

Deniz seviyeleri yükseliyor, kıyı şehirleri tehdit altına giriyor.

Buzullar eriyor, tatlı su kaynakları azalıyor.

Yeni hastalıklar ve salgın riskleri artıyor (sivrisinekler ve tropikal hastalıklar yayılıyor).

Turizm sektörü değişiyor, ekonomik dengesizlik oluşuyor ve istihdam etkileniyor.

MEVSİM DEĞİŞİMİN TARIMA ETKİLERİ

Mevsimler kaydıkça ürünlerin ekim ve hasat döngüleri değişiyor.

Aşırı sıcaklıklar tarımsal üretimi tehdit ediyor.

Kuraklık ve düzensiz yağışlar nedeniyle su kaynakları azalıyor.

Arı popülasyonu azalıyor, doğal tozlaşma süreçleri bozuluyor.

Sebze ve meyvelerin verimi düşüyor, fiyatlar artıyor.

Bazı geleneksel tarım ürünleri artık yetiştirilemiyor.

Toprak tuzlanması ve çölleşme nedeniyle ekim alanları daralıyor.

Çiftçiler hava değişimlerine uyum sağlamakta zorlanıyor.

Verimi artırmak için kimyasal gübre ve pestisit kullanımına bağımlılık artıyor.

MEVSİM DEĞİŞİMİN HAYVANLARA ETKİSİ

Göçmen kuşların rotaları ve zamanlamaları değişiyor.

Sıcaklık değişimleri nedeniyle göç yolları bozuluyor, bazı türler yeni alanlar arıyor.

Balık türleri daha sıcak veya soğuk sularda hayatta kalmak için göç ediyor, bu da avcılığı etkiliyor.

İstilacı türler yayılıyor ve doğal ekosistemleri bozuyor (Balon balıkları gibi)

Bazı hayvan türleri yaşam alanlarını kaybediyor ve yok olma riskiyle karşı karşıya kalıyor.

Kutup bölgelerinde yaşayan türler (kutup ayıları, morslar) eriyen buzullar nedeniyle göç

etmek zorunda kalıyor.

Mevsimler kaydığı için hayvanlar besin kaynaklarını bulmakta zorlanıyor.

Göç eden hayvanlar, yeni bölgelerde uyum sağlayamayarak nesillerini riske atıyor.

MEVSİMLERİN GELECEĞİ

Küresel ısınma ile mücadelemizde adımlar atmadığımız takdirde bilim insanları gelecekte

"İlkbahar ve Sonbaharın" tamamen kaybolabileceğini söylüyor !

İklim krizi nedeniyle sıcaklık farkları daha belirgin olacak ve iki mevsim hakim hale gelebilir:

Uzun, aşırı sıcak yazlar

Ani, dengesiz kışlar

4 mevsim yaşayacak ülkelerde ise mevsimlerin sürelerinde oldukça belirgin değişimler gözlenecek hatta gözleniyor:

Erken gelen ilkbahar, kısa sonbahar

Geciken ve kısa süren kış

Uzun ve çok sıcak yaz

NE YAPABİLİRİZ?

İklim krizine dur demezsek, bildiğimiz mevsimler tamamen yok olabilir.

Karbon ayak izimizi azaltacak adımlar atmak,

Küresel çağrıları dinlemek ve farkındalık yaratmak en temel görevlerimiz

Hep birlikle iklim krizine dur demek mümkün.