Çaltıbozkır'da "BİR AYRILIK HİKAYESİ"

Silifke'den Mara hattına giderken batı kesimde yani Cebel denen yerde Osmanlının son zamanında iki büyük yerleşim yerinden birisi Çaltıbozkır bir diğeri de Sultanibozkır idi. Sultanibozkır bu gün ki adıyla Seyranlık eski adıyla Ağören (Akören) denen yerdi. Seyranlık iki bölümden meydana gelmektedir birisi aşağı seyranlık diğeri Işıkoluğu'dur.

1800’lü yıllarda Osmanlı Silifke’yi derebeyliğe ayırdığında bir derebeyi Sabak köyünde bir de Çaltıbozkır'da vardı. Türkiye’de meydana gelen veba salgını Silifke’yi de vurduğunda meydana gelen ölümler sonucu Cebel’de birçok köy boşalmış bunun sonucunda da Osmanlı bilhassa Çaltı denilen yere Bozkır isimli bir beyin aşiretini Çaltı’ya yerleştirmiş. Yeniçeri ağalarından Çalık Ahmet Paşa da bir isyan çıkarınca boynuna vurulan kılıç darbesiyle sakatlanmış ardından da Kıbrıs'a sürülmüş Çalık Ahmet paşa bir şekilde öldürülünce birlikte olanların bir çoğu Anadolu'ya dönmüş Çaltıbozkır’a gelmişler.

Silifke’de merası ve mahallesi en büyük köylerden biri Çaltıbozkır’dır. Küçük küçük yerleşim yerlerinin adları Çaltı, Çukur, Sina, Malır, Koruklu, Kıvrıklı, Kıcabeleni, Yeniçıktı, Hamzalı ve Gaş’tır. Güneyinde Karaböcülü kuzeyinde Uzuncaburç olan bu bölgede 1800’lü yılların veba salgını çok şiddetli geçmiş yerleşim yerleri hemen hemen tamamen boşalmıştır. Osmanlının aşiret iskânların da bu bölgeye yakın yerlerden Yörük grupları yerleştirilmiştir.veba salgınından önce veya sonra Çaltıbozkır’a ismini veren Bozkır kimine göre Konya Bozkırdan gelen bir aşiretin ismi dense de bu bölgenin yetişmiş insanlarından Avukat Yolaç Bocutoğlu Bozkır isminin aşiretin beyi, Bozkır Bey’den geldiğini belirtiyor. Bir rivayete göre de yörede makilerden olan çaltı ağcı çoktur. Çaltı ağacının arası da dikenliktir. Aşiret buraya yerleşirken çalılıkları ve dikenleri kırarak alan açmışlar. Yanı kırmak değimi kır deyimi buradan gelse de bu mantığa uygun değildir.

Çaltıbozkır'da ki mahallelerde beyler olsa da içlerinde en güçlüleri Çalıkoğulları ve Zayimler’dir. Çaltı Çukur’dan yetişen Taşucu Meslek Yüksek Okulun dan emekli tarihçi Ali Özgür’e göre Osmanlı yeniçeri ağası çalık Ahmet Paşa İstanbul dan gemilerle Kıbrıs’a sürgün edilmiş. Gemi Akdeniz’de giderken Çalık Ahmet Paşa boğularak denize atılmış. Başsız kalan Çalık Ahmet paşa taraftarları çeşitli yollarla Anadolu’ya çıkmış Türkiye’nin güney illerine dağılmışlar. Bunlardan aşiretin iki önemli kişisi yani iki kardeş yakınlarıyla cönce Kurtuluş’a (Çetrevilli) gelmiş fakat bu aşiretin insanları buradaki sivrisineğe ve sıcağa dayanamayıp Çaltıbozkır’a göçmüşler. Birisi Çaltıbozkır’dan ayrılıp Seyranlık ’ta yurt tutmuş. Bölgede ismi geçen Zayimler ise yine Ali Özgür’e göre Suriye topraklarında Osmanlının önemli yöneticilerindenmiş. Bunlarda daha Suriye den ayrılıp Çaltıbozkır’a gelmişler. O yıllarda Çaltı Çukur’da medrese varmış. Burada ki insanlar hareketli bir yaşam sürmekteymiş.

Yörede yetişen öğretmen Asım Özçalık'a göre de

1947’ yıllarda yapılan muhtarlık seçimde Çukurlu Mustafa Efendi muhtarlık seçimini kaybetmiş. Karşısındaki Sina’lı aday Arif Köklü seçimi alınca Koruklu beyleri Sina’yla birlikte olmayı reddetmişler. Çukur, Koruklu, Malır, Hamzalı bir araya gelerek ayrı bir muhtarlık kurmak için 1954 yılında resmi kanallara müracaat etmişlerdir. 1957 yılında hükümetin onaylamasıyla Yeniçıktı ve Sina dışında kalmak üzere Çaltıbozkır Muhtarlığı onaylanır. Bu arada Malır da Çaltıbozkır’dan ayrılarak Bükdeğirmeni Muhtarlığına geçer. Yeniçıktı ve Sina Etem Çavuş isminde biri muhtar seçilir. Başta adını saydığımız Çaltıbozkır mahallelerinin arazilerinin bir birine girmiş olduğundan dolayı iki muhtarlık arasında hudut çizilemez. Görevlendirilen köy bekçileri hudut ihlallerini koruyamaz. Bu yıllarda doğanların nüfus cüzdanlarında doğum yeri Yeniçıktı yazar. İşler bir türlü düzgün yürümeyince Çaltılılar tekrar bir araya gelip iki ayrı muhtarlığı tekrar birleştirirler.1965 yılından beri Çaltı tüm mahalleleriyle Çaltıbozkır Köyü olarak devam etmektedir. İki muhtarlık kurulduğunda Bükdeğirmeni ’ne geçen Malır Mahallesi de tekrar geri dönerek Çaltıbozkır muhtarlığına dâhil olur.

(Lütfi Uğur'un  "Ekim 2023"  tarihli Makalesinden alınmıştır.)